تربیت جنسی کودکان: راهنمای کامل والدین
تربیت جنسی کودکان: راهنمای کامل والدین
نویسنده مقاله ارسالی: خانم فاطمه آذرتاش
شما نیز از اینجا می توانید مقالات خود را برای درج در یک فراکاو ارسال نمایید.
بسیاری از والدین در مقابل سوالات بی شمار فرزندان شان درباره ی مسائل جن/.سی، گیج، مبهوت و شرم سار می شوند. این که اولاً والدین به علت عدم آگاهی یا اطلاعات ناقص شان، جواب بسیاری از سوالات جن/.سی کودکان را نمی دانند، ثانیاً والدین نمی دانند حد و مرز پاسخ به سوالات جنسی کودکان کجاست و تا چه اندازه باید فرزندشان را از موضوعات جنسی آگاه کنند و ثالثاً آیا دانستن مسایل جنسی باعث آرامش فرزندشان خواهد شد یا اینکه موجب گمراهی و انحراف او.
بدون شک داشتن اطلاعات کافی و شناخت صحیح از رفتارهای طبیعی جنسی کودکان و نوجوانان باعث خواهد شد که والدین، معلمان، با اشراف کامل و آرامش به پرسش های کودکان در رابطه با مسائل جنسی پاسخ صحیح بدهند و از بروز بسیاری از مشکلات جنسی، اضطراب ها، و انحرافات اخلاقی در کودکان و نوجوانان جلوگیری کنند.
آیا ارائه ی آموزش های جنسی به کودکان ضرورت دارد؟
اگر والدین ، خود را به بی خبری بزنند یا غافل شوند و کودکان برای دریافت پاسخ سوالات خود به هر دری می زنند و در این راه ممکن است افراد سود جو و فرصت طلب با دادن اطلاعات نادرست، آنها را به انحراف بکشانند . بنابراین با تربیت صحیح جلو انحراف اخلاقی آن ها گرفته می شود و همچنین در آینده زندگی زناشویی و مشترک موفق خواهند داشت. والدین با پاسخ به موقع، قابل فهم و مطابق با سن فرزندشان، بین خود و فرزندشان اعتماد ایجاد می کنند که اولاً اگر فرزندشان با سوالات و تجربیات جدیدی در رابطه مسائل جنسی مواجه شد، بدون ترس و گناه و قبل از آنکه دچار مشکل و خطری شود، سوالات خود را با والدین مطرح و با آنها مشورت می کند، ثانیاً اگر هرگونه اطلاعاتی از دوستان، هم کلاسی ها یا با دیدن فیلم به دست آورده باشد، می تواند به راحتی با والدین مطرح کند، تا چنانچه اطلاعات نادرست و خلاف باشد ، توسط والدین تصحیح و جلو انحراف آنان گرفته شود .
رشد طبیعی جنسی از زمان تولد تا 2 سالگی چه خصوصیاتی دارد؟
اصولاً نوزاد یک موجود لذت طلب است که دائم به دنبال فعالیت های لذت بخشی مثل شیر خوردن، بو کردن و لمس کردن است . کودک به محض اینکه توانایی جسمی پیدا کند نسبت به بدن خود کنجکاو می شود و در جسم خود شروع به اکتشاف می کند. با دست های خود اعضای بدنش را لمس می کند و وقتی مادر و مراقبین، او را لمس می کنند ، قلقلک می دهند، می بوسند ونوازش می کنند ، لذت می برد این لمس نوازش ها ، بخشی از آموزش جنسی کودک به حساب می آید از طریق همین لذت هاست که کودک دریافت عشق ومحبت را یاد می گیرد این مرحله تا حدود 18 ماهگی طول می کشد.کودک متوجه می شود که از طریق دهانش لذت فوق العاده ای به دست می آورد، هر چیزی را که به دستش می رسد به سمت دهان می برد . در دوران شیرخوارگی ، کودک با مکیدن ، دیدن و لمس کردن با جهان ارتباط برقرار می کندو دهان کودک همان آینه ی اصلی است که دنیا را برای او منعکس می کند پس بگذارید که این انعکاس لذت بخش باشد.
کودکان در سن 3 تا 5 سالگی مدام به اندام های تناسلی خود دست می کشند و از لمس آلت تناسلی خود لذت می برند ، این دست کشیدن طبیعی است.
آلت تناسلی پسر در سنین نوزادی و شیر خوارگی گاهی حالت نعوظ پیدا می کند که این امرطبیعی است .
رشد طبیعی جنسی در سن 2 تا 6 سالگی چه خصوصیاتی دارد؟
دراین سن کودکان به اندام جنسی همدیگر و علی الخصوص جنس مخالف حساس می شوند . در این سن کودکان لباس خود را پایین می کشند و اندام جنسی خود را به یکدیگر نشان می دهند و به اندام تناسلی هم دست می زنند معمولاً انجام دادن این کار بدون برنامه ریزی قبلی است و ناشی از تحریکات جنسی نیست و صرفاً ناشی از کنجکاوی است.
در این سن کودکان ، درباره ی ازدواج پدر و مادر و رابطه ی عاطفی بین آنها می پرسند و این که وقتی پدر و مادر با هم ازدواج کردند آنها کجا بودند؟
معمولاً این سوالات درباره ی روابط زناشویی بین والدین نیست، مگر این که کودکان اطلاعاتی از دوستان و بزرگترها یا دیدن فیلم ها و عکس های جنسی ، به دست آورده باشند.
در این سنین دختران به سمت جنس جنس موافق یعنی مادر و پسران به سمت پدر، تمایل پیدا می کنند و با او همانند سازی می کنند اگر این همانند سازی به درستی و با موفقیت انجام شود دختران هویت زنانه و پسران هویت مردانه پیدا می کنند.
دوران نهفتگی جنسی
این دوران رشد جنسی از سن 5 تا 6 سالگی شروع و تا حدود 11 تا 13 سالگی ادامه پیدا می کند علائق جنسی در این دوره در سکون وخاموشی است . در این مرحله، دست کاری وبازی با آلت تناسلی که در سنین قبل وجود داشت ، به شدت کاهش می یابد، ولی هنوز 7 تا 10 درصد کودکان اندام های جنسی خود را به جایی می مالند و لذت می برند و 5 در صد پسران هم به بازی های جنسی می پردازند ، شاید به علت این است که این بازی ها برای این کودکان به صورت عادت در آمده است. در این مرحله بین پسران ودختران جدایی رخ می دهد و عموماً دوست دارند که با هم جنسان خود بازی کنند و دوست باشند.
مراحل پیدایش هویت جنسی
هویت جنسی یک حالت روان شناختی است که نمایانگر احساس فرد از مذکر یا مونث بودن خود است هویت جنسی اکثر افراد تا سن 2 تا 3 سالگی ایجاد می شود و معمولاً با جنسیت فرد هماهنگی دارد. پیدایش هویت جنسی، حاصل نگرش های والدین، گرایش فرهنگی و آلت تناسلی فرد است.
بهترین نمونه ها والگوهایی که کودکان می توانند برای تعیین هویت جنسی خود از آنها استفاده کنند پدر ومادر هستند، پدر ومادری که دوران کودکی خوبی را پشت سر گذاشته اند و با پدر ومادر خود به خوبی همانند سازی کرده باشند و به نقش های جنسی خود و دیگری احترام می گذارند می توانند الگو و سرمشق مناسبی برای فرزندشان باشند. مادری که به زن بودن خود افتخار می کند و هویت زنانه ی خود را می پذیرد به بهترین وجه می تواند، احساس زیبای زن بودن را به دختر خود منتقل کند.
اگر در این سن به هر علت، پدر حضور فیزیکی و معنوی مثبت در خانه و زندگی پسرش نداشته باشد، یا بین پدر ومادر جدایی وطلاق افتاده باشد و به جای پدر جانشین مناسب مردانه ای مثل عمو یا دایی در زندگی پسر نباشد، پسر ناخودآگاه به سمت مادر گرایش پیدا می کند و با او همانند سازی می کند و خصوصیات و ویژگی های زنانه در او تقویت می شود و در آینده رفتار مردانه نخواهد داشت و از جنسیت خود راضی نخواهد بود. پسرانی که با مادر همانند سازی کرده اند، وقتی کسی نقش مادر را برایشان داشته باشد او رامقدس می دانند، چون مادر مقدس بوده است. این پسران در انتخاب همسر به سوی دختری کشیده می شوند که همانند مادرشان است این مردان خیال می کنند که تنها زن است که باید آنها را دوست بدارد و مردان هیچ تکلیفی ندارند،چون همیشه مادر آنها را دوست داشته است برخی از این مردان تمامیت هستی زن را برای خود می خواهند ، همان گونه که مادرشان را برای خود می خواستند. رفتار آنان در مجموع نشان می دهد که همیشه کودک می مانند و هیچ گاه بالغ نمی شوند.
اگر دختری در سن همانند سازی به هر علتی از نعمت داشتن مادر بی بهره بماند و هیچ جانشینی به جای مادرش نداشته باشد با پدر همانند سازی می کند از این رو از همان ابتدا علاقه به بازی با پسران،حضور در جمع های پسرانه، و تمایل به فعالیت ها وکارهای مردانه دارد و متاسفانه این خصوصیت بعضی اوقات مورد تمجید و تحسین اطرافیان هم قرار می گیرد که “دختر من برای خودش یک مرد است ” و این بدترین توهین برای یک دختر است چرا که بزرگترین هنر یک دختر این است که یک زن باشد.
پاسخ به سوالات جنسی کودکان بهتر است از چه سنی شروع شود؟
2.5 تا 4 سالگی سن کنجکاوی است سنی که کودکان برای برقرای ارتباط با جهان اطراف خود، سوالات بی شماری از آسمان و ریسمان و زمین و آسمان از والدین خود می پرسند. کودکان با آبشاری از سوالات و پرسش های گوناگون در ذهن خود، به اسقبال جهان می روند تا بدین وسیله خود و پیرامون خود را بشناسند. این سن، دوران کنجکاوی و بیداری جنسی است در ذهن کودکان سوالات بی شماری راجع به جنسیت، تفاوت های دختر و پسر، چگونگی خلق بچه و به دنیا آمدن او ایجاد می شود . اکثر محققان معتقدند که بهترین سن پاسخ به سوالات جنسی کودکان، زمانی است که کودک شروع به پرسیدن سوالات جنسی از والدین می کند لزومی ندارد که والدین فی البداهه و قبل از این که فرزندشان راجع به این مسئله سوالی داشته باشد، شروع به صحبت راجع به مسائل جنسی با فرزندشان بکنند.همان گونه که والدین غذا و آب را جرعه جرعه به کودکشان می خورانند، در پاسخ به سوالات جنسی کودکان در این سن، نباید وسوسه شوند و همه ی مطالب را یک جا به فرزندشان آموزش بدهند بسته به پرسش های مختلف کودکان، در زمان ها و موقعیت های متفاوت ، راجع به مسائل جنسی، والدین باید پاسخ های خیلی کوتاه و مختصر، در حد یک یا دو جمله به آن ها بدهند و از توضیحات اضافه و گزافه گویی پرهیز کنند. یعنی دادن اطلاعات راجع به مسائل جنسی باید خیلی کوتاه، صادقانه و در زمان های طولانی انجام داده شود، نه اینکه در زمان کوتاهی، آموزش های خیلی زیاد بدهیم که نه تنها مفید فایده نخواهد بود بلکه ممکن است سبب گیجی و سر در گمی کودکان را فراهم آورد. به والدین و خصوصاً مادران توصیه می شود که اطلاعات درست و مناسب و نحوه ی آموزش صحیح و پاسخ به سوالات کودکان را از منابع موثق آموزشی مثل کتب آموزشی، شرکت در جلسات آموزشی، مراجعه به مشاوران و متخصصان روان پزشکی کسب کنند. پاسخ به سوالات کودکان بزرگ تر و سنین قبل از بلوغ، به عهده ی والد هم جنس است.
والدین در پاسخ به سوالات جنسی کودکان واکنش های گوناگون زیر را دارند:
1-هیچ گونه اطلاعاتی به فرزندشان نمی دهند:
گاهی اوقات والدین در محیط منزل با خشونت رفتار می کنندو فضای وحشت انگیزی به وجود می آورند که کودک جرأت نمی کند درباره ی مسائل جنسی سوال کند و اگر هم سوال کند با پاسخ شدید الحن آنها مثل :”خفه شو بچه ی بی تربیت، برو گم شوبچه ی پررو، دیگه ازاین حرف ها نزنی ها” مواجه می شود و احساس شرم و گناه می کند. وقتی کودک پاسخ سوالات ساده ی خود را دریافت نکند، کنجکاوی ها واحساس نیاز به پاسخ در او سرکوب می شود و مسائل جنسی برای او تبدیل به دنیای وهم آلود، پررمز و راز و همراه با شرم و گناه و گاه عقده می شود که معلوم نیست در بزرگسالی به چه شکلی بروز می کند یا برای دریافت پاسخ مجبور می شوند به منابع خطرناک مثل دوستان ناباب و فیلم های نا جور رجوع کند.
2-اطلاعات کم و غلط به فرزندشان می دهند:
برخی والدین از سوالات بی امان وبی شمار فرزندشان به تنگ می آیند و چون نمی دانند چه پاسخی به آنها بدهند، متوسل به دروغ گویی می شوند و اطلاعات نادرست و تحریف شده به فرزندان شان می دهند. مثلاً در پاسخ به سوال ” من چه جوری به دنیا آمدم؟” می گویند: “آقا کلاغه تو را از آسمان به منزل ما انداخت” یا ” تو را از مغازه خریدیم” چون کودکان بعداً متوجه حقیقت می شوند، اعتمادشان به والدین کم می شود.
3-اطلاعات بسیار زیاد به فرزندشان می دهند:
بعضی والدین که فکر می کنند خیلی مدرن و امروزی هستند، تصور می کنند مسائل جنسی را یک جا، بدون پرده پوشی و خیلی واضح و باز، به فرزندشان منتقل کنند. در صورتی که سوالات کوتاه و مختصر کودکان پاسخ های خیلی کوتاه و مفید والدین را می طلبد چرا کودک هضم بعضی مسائل را به دلیل نداشتن تفکر انتزاعی ندارد.
4-پاسخ های مناسب و آموزش های صحیح به فرزندشان می دهند:
این والدین وقت وانرژی لازم را جهت تربیت درست فرزندشان به کار می برند. کتاب های متعدد تربیتی می خوانند، در کلاسهای آموزشی شرکت می کنند و فرزندانشان به آنها اعتماد دارند هر زمان که سوالی به ذهنشان رسید بدون پرده پوشی، احساس ترس و شرم آن را از پدر ومادر خود می پرسند
نکاتی که والدین در پاسخگویی باید رعایت کنند
1- توهین وتحقیر نکنند: والدین نباید فرزندشان را به دلیل سوالشان ملامت و سرزنش کنند.مثلاً: “بی تربیت، این هم سواله که می کنی”. “خفه شو بی شعور، دیگه از این حرف ها نزنی ها “.
2- تهدید وتنبیه نکنند: برخی والدین، اگر فرزندشان سوالی راجع به مسائل جنیسی بپرسد یا احیاناً به آلت تناسلی اش دست بزند، برخوردهای خیلی خشنی می کنند : “اگر به اون جات د ست بزنی، داغت می کنم “. “دیگه به چیزت دست نزنی ها، والا می کشمت “،آنها یادشان رفته که خودشان در کودکی بارها این کارها را انجام داده اند.
3- مسخره نکنند: کودکان با تمسخر و ریشخند و دست انداختن، اعتماد به نفسشان را از دست می دهند.
4- شرمنده وناراحت نشوند: برخی از والدین وقتی با این گونه سوالات مواجه می شوند، خجالت زده می شوند، روی دست خود می زنند، به کودک این گونه القاء می کنند که اتفاق خیلی ناگواری افتاده است .آن ها نگرانی و شرم خود را به کودک منتقل می کنند و این باعث می شود که کودک نتواند سوالات و مشکلات خود را به راحتی مطرح کند.
5- شنونده ی خوبی باشند: والدین باید اجازه دهند فرزندشان در کمال آرامش سوالات خود را مطرح کند، تا منظور او را به درستی متوجه نشده اند پاسخ ندهند شتاب زدگی در پاسخ دادن سبب گیج شدن کودک می شود، به نحوی که کودک گاه می گوید منظورمن این نبود.
* با سپاس فراوان از خانم آذرتاش
* دیدگاه شما درباره این مقاله چیست؟ در قسمت نظرات آن را با ما درمیان بگذارید.
شما نیز از اینجا می توانید مقالات و نوشته هایتان را برای یک فراکاو ارسال نمایید.
تازه ترین نوشته های یک فراکاو را در ایمیل خویش مطالعه کنید.
تازه ها از یک فراکاو:
[archives limit=15]
مطالب جالب و آموزنده ای بود خیلی از شما س÷اسگذارم به امید اینکه سایت های فارسی همگی دارای مطالب مفید تری شوند.
واقعا سپاس! خیلی خوبه که آموزش گام های ابتدایی این مسائل مهم در اختیار همگان قرار بگیره و نه اینکه همیشه به آموزش فقط نگاه درآمدزایی مادی شه… این حرکت قشنگ شما ممکنه باعث شه صدها و هزارها آدم یاد بگیرن و استفاده کنن
مطالب بسیار خوبی دارید، ممنون