فرزندم تنهاست: ناتوان در دوست‌يابي!
پسر 13 ساله ا م نمي تواند با هم سن و سال هاي خودش د وست شود و به سختي ارتباط برقرار مي کند. درکارهايش هم کمي وسواس دارد و نگران است. در ضمن او تک فرزند است. اين وضعيت مرا نگران کرده است.
مشکلي که مطرح کرده ايد (ناتواني در دوست يابي و حفظ رابطه دوستي) ممکن است به دلايل مختلفي روي داده باشد. بهتر بود که در اين زمينه توضيح بيشتري ارائه مي کرديد. با اين حال چند مورد از مهم ترين دلايلي که موجب اين امر مي شود عبارت است از: نداشتن اعتماد به نفس کافي، داشتن رفتارهاي ناسازگارانه، شخصيت درون گرا و يا حتي افسردگي و …
به رفتار خود نگاه کنيد:
بنابراين بسته به شدت مشکلات فرزند شما در اين زمينه، دلايلي مختلفي مي تواند زمينه ساز اين مسئله باشد. از اين رو، اگر چنين مشکلي به علت نداشتن اعتماد به نفس و يا داشتن رفتارهاي ناسازگارانه پديد آمده باشد تشويق شدن از سوي خانواده به منظور يافتن دوست و تلاش براي آموزش رفتارهايي که به سازگاري بيشتر فرزندتان با سايرين مي انجامد کمک کننده است. در اين راستا رفتارهاي خود را يک بار ديگر ارزيابي کنيد، ببينيد آيا نا خودآگاه همواره به نحوي با او کنار مي آييد و از ايجاد چالش مي ترسيد؟ آيا او را در موقعيتي قرار مي دهيد که در بيشتر موارد ديگران از او تبعيت کنند؟ وقتي در رابطه اي شکست مي خورد به سرعت دخالت و حمايتش مي کنيد يا آن که مشکلش را شما حل مي کنيد؟ و يا به طور کلي، همواره با او به جرو بحث مي پردازيد و براي هر اشتباهي او را توبيخ مي کنيد؟ در اين صورت اصلاح رفتارهاي خودتان در طول زمان رفتار او را نيز تغيير مي دهد البته به زمان و صبر نيز احتياج است.
کارهايي که بايد انجام داد:
همچنين بايد عوامل مهم تري را نيز در نظر گرفت، مثلاً آيا در خانواده شما رابطه فرزندتان با پدرش مساعد است؟ آيا مشکلات خانوادگي باعث آزردگي عميق او مي شود؟ علاوه بر اين توجه به اين نکته اهميت دارد که آيا فرزند شما از کودکي چنين ويژگي هايي را داشته يا اخيراً با اين مشکل درگير شده است؟ به طور کلي راه حل اين مشکل نيز ايجاد تغييرات اساسي در محيط خانواده و شيوه برخوردتان است، اصرار کردن براي يافتن دوست و يا سرزنش کردن او تاثيري نخواهد داشت. بلکه بايد با مشارکت هم قوانين ثابتي را ايجاد کنيد و به آن ها پايبند باشيد، رفتارهاي مناسب او را تشويق کنيد و به آساني ناراحتي خود را نسبت به رفتارهاي نامطلوب او نشان دهيد. البته دقت کنيد که منظور ناراحتي است و نه عصبانيت. با اين حال، اظهار ناراحتي نسبت به کارهاي نامناسبش زماني مانع تکرار آن ها خواهد شد که هميشه او را بابت کارهاي خوبش تشويق کنيد. وقت بيشتري را به او اختصاص دهيد و به صورت خانوادگي تفريح کنيد. همچنين استقلال عمل بيشتري به او بدهيد مسئوليت هاي جديدي به او بسپاريد و در صورت پايبند بودن به آن ها تشويق و توجه بيشتري را ارائه کنيد. چنانچه با وجود رعايت تمامي اين موارد مشکل فرزندتان کاهش نيافت آن گاه، مراجعه به يک روان شناس و بررسي مشکل به صورت جامع مفيد تر خواهد بود.
وسواس را جدي بگيريد اگر …
اما درباره مشکل ديگري که اشاره کرده بوديد، اگر منظورتان از وسواس، دقت نظر داشتن زياد در کارهاست اين موضوع آن قدرها حائز اهميت نيست و بي توجهي به اين رفتارها و توجه به ديگر رفتارهاي خوب او تاثير مثبتي خواهد داشت. اما اگر رفتارهاي او از اين حد فراتر است بايد ابتلا به وسواس را در نظر گرفت. وسواس به معني يک اختلال در زمره اختلال هايي قرار دارد که ناشي از اضطراب است و به دو نوع فکري و عملي تقسيم مي شود. وسواس هاي فکري، افکار و احساساتي است که عود کننده و مزاحم است. وسواس عملي نيز يک رفتار اجباري آگاهانه و عود کننده است مانند شمارش، وارسي، ترديد، تمايل به ايجاد تقارن، اجتناب شديد از آلودگي و… از اين رو چنانچه رفتار فرزندتان مشابه اين الگوهاست و اصطلاحاً وقت زيادي را صرف اين کارها مي کند مراجعه حضوري به روان شناس و روان پزشک ضروري است. البته هرچند که اظهار نظرقطعي بدون ملاقات حضوري کار صحيحي نيست اما بروز همزمان اختلال وسواس با توانايي نداشتن در دوست يابي مي تواند ذهن يک درمان گر را به سمت برخي مشکلات هدايت کند، از اين رو توصيه مي شود حتما با يک روان پزشک مشاوره کنيد.
