نسخه ای برای درمان اجتماع گريزی نوجوانان!

«از جمع گریزان است، در جمع های فامیلی کمتر صحبت می کند، بیشتر اوقات خود را در اتاقش محبوس کرده است و از آن بیرون نمی آید. این کارهایش، سخت مرا نگران کرده است.»

این جملات را مادری می گوید که در حال صحبت با گوشی تلفن همراه خود است و به نظر می رسد از آن سوی خط فردی او را دلداری می دهد، زیرا زن در پاسخ به او می گوید: درست است که همه این دوران را پشت سر می گذارند اما نمی دانم چه رفتاری باید با او داشته باشم تا کمترین آسیب را در این دوران ببیند.
گوشه گیری
همه بچه های هم سن و سالش مشغول بازی و انجام کار گروهی هستند. هر یک در تکاپوی این هستند تا گوی سبقت را از دیگری بربایند اما او گویی در این وادی نیست و سعی می کند خود را به هر بهانه ای کنار بکشد و کمتر در جمع آن ها حضور داشته باشد. با این که بچه های دیگر بارها از او دعوت کرده اند تا بیشتر همراهی شان کند، اما او هر بار مشکلی را بهانه می کند و از زیر بار مسئولیت کارهایی که به او واگذار شده است، شانه خالی می کند.

تنهایی
همه فامیل برای شب نشینی دور هم جمع شده اند و مشغول صحبت هستند. هر فردی با آب و تاب از امور روزمره خود حرف می زند. نوجوانان و جوانان هم از آن ها عقب نمانده اند و هر کدام درباره مسائل مختلف اظهار نظر می کنند اما اخم های پسر نوجوان از همان آغاز میهمانی در هم کشیده شده است و با فردی حرف نمی زند. فقط هر از گاهی در پاسخ به پرسش های اطرافیان درباره اوضاع درس و مدرسه، جوابی کوتاه می دهد و دوباره خود را با تماشای تلویزیون یا بازی با گوشی تلفن همراهش سرگرم می کند. عده ای از جوانان برای گذراندن وقت دور هم می نشینند و گرم صحبت می شوند. او هم در جمع شان شرکت می کند اما فقط شنونده است و گوش می کند. هیچ حرفی بین آن ها رد و بدل نمی شود. مدام از پدر و مادرش می خواهد تا به خانه برگردند، بهانه نخواندن درس هایش را می آورد تا هر چه زودتر به خانه برگردند و او به اتاقش پناه ببرد و اوقات خود را مانند همیشه در تنهایی سپری کند.
عامل وحشت
ترس شدید از قرار گرفتن در موقعیت‌های اجتماعی، اجتماع‌گریزی نامیده می‌شود. این وحشت گاهی اوقات چنان شدید است که افراد ترجیح می‌دهند از حضور در موقعیت‌های اجتماعی اجتناب کنند. تغییرات فیزیکی و احساسی که در سال‌های نوجوانی فرد اتفاق می‌افتد، می‌تواند به کم شدن اعتماد به نفس و متزلزل شدن عزت نفس او منجر شود.

آن دسته از نوجوانانی که اعتماد به نفس کمتری دارند، نسبت به قرار گرفتن در موقعیت‌های اجتماعی خاص حساس‌تر خواهند بود. برخی نوجوانان به‌خصوص آن هایی که کمی خجالتی هستند از مرکز توجه بودن می گریزند و برای آن ها کارهایی هم چون بودن در جمع افرادی که نمی شناسند یا صحبت کردن در گروه، بسیار پر استرس و اضطراب است.

دوران بحران
دوران نوجوانی، دوران پر تنشی است که در آن نوجوانان می خواهند از وابستگی به والدین خود جدا شوند و دوره هویت یابی در آن ها آغاز می شود. یکی از مهم ترین مسائلی که در این دوران مطرح می شود، بحث خام بودن نوجوانان است و اطلاعات زیادی از زمان حال و آینده ندارند بنابراین ممکن است دچار آسیب های اجتماعی شوند.

ایجاد بلوغ زودرس، انزوا طلبی، بروز رفتارهای عصبی و پرخاشگرانه، نداشتن فعالیت های ورزشی، بی خوابی، مطالعه نکردن و افت تحصیلی را از علایم این دورانمی توان نام  برد و نوع رفتار والدین با هم، وضعیت اقتصادی، دچار نبودن والدین به آسیب های اجتماعی و رفتار صحیح آن ها با نوجوانان می تواند تا حد زیادی در کاهش مشکلات دوران بلوغ مؤثر باشد.

خانواده به عنوان مهم ترین جایگاه برای تربیت و هویت بخشی به نوجوانان است: گذاشتن وقت برای نوجوانان و اعتماد سازی در آن ها در کاهش آسیب های اجتماعی این دوران مؤثر است. نظام آموزشی نیز با ارائه آموزش های لازم تا حد زیادی در این امر تأثیرگذار است.