آشنایی با نظریه هوشهای چندگانه گاردنر+پرسشنامه آنلاین
نکات مهم و کلیدی تئوری هوش هشت گانه گاردنر چه هستند؟
نکات مهم و کلیدی تئوری هوشهای چندگانه گاردنر:
۱- تمام افراد از هر هشت هوش بهرهمندند.
تئوری هوشهای چندگانه گاردنر مدعی است تمام افراد از قابلیتهای هریک از هوش های هشتگانه بهرهمندند. هر چند آنها برای هر یک از افراد به گونهای خاص ظهور و بروز مییابد. برای برخی افراد، تمام یا بیشتر این موضوعات در سطح بالایی پدیدار میگردد؛ مثل شاعر، سیاستمدار، دانشمند، طبیعیدان و فیلسوف آلمانی، گوته. برخی نیز جز ابتداییترین جنبهها، فاقد تمام این هوشها میباشد؛ مانند برخی افراد در مراکز بازپروری؛ ولی بیشتر ما در بین این حالت قرار داریم.
۲- تمام افراد میتوانند هر یک از هوشهای خود را به سطح مناسبی از توانایی برسانند.
اگرچه ممکن است برخی، نقصها و مشکلات شان را ذاتی تصور کنند، اما گاردنر معتقد است چنانچه فرد از آموزش، تشویق و استغنای کافی برخوردار باشد، قادر خواهد بود تا حد زیادی تمامی هشت مقولهی هوش خود را تا حد بالایی از عملکرد توسعه دهد.
۳- انواع هوش ها معمولاً به شکلی پیچیده با یکدیگر همکاری میکنند.
گاردنر جز در مواردی نادر، معتقد است هیچ نوع هوشی به تنهایی موجودیت نمییابد و هر یک از آنها، همواره بر یکدیگر تأثیر میگذارند. مثلاً کودکی که مشغول بازی با توپ است، برای شوت زدن نیازمند هوش بدنی – حرکتی(برای دویدن، گرفتن و زدن توپ)، هوش دیداری – تصویری(برای تعیین جهت و پیشبینی محل افتادن توپ)، هوش زبانی و میانفردی(برای موفقیت در درگیریهای جریان بازی) است. در تئوری هوشهای چندگانه انواع هوش ها، صرفاً جهت بررسی ویژگیهای اصلی و بهرهمندی از آنها بهطور مستقل فرض میشوند.
۴- برای هوشمندی در هر نوع هوش چندین راه وجود دارد.
تئوری هوشهای چندگانه گاردنر بر تنوع فراوان روشهایی تأکید میکند که با آنها افراد میتوانند استعدادهای خود را درون محدودهی هوشها نشان دهند و هیچ ویژگی استانداردی برای اینکه فردی در زمینه خاصی هوشمند تلقی شود، وجود ندارد. مثلاً فردی ممکن است قادر به خواندن نباشد، اما از هوش زبانی بالایی برخوردار بوده و قادر باشد داستانهای خاص بگوید یا واژگان زیادی را بداند.
۱- هوش تصویری – فضایی:
کسانی که هوش دیداری – فضایی بالایی دارند در تجسّم چیزها قوی هستند. این افراد معمولاً جهتیابی خوبی دارند و با نقشهها، نمودارها، عکسها و تصاویر ویدیویی مشکلی ندارند.
ویژگیهای هوش تصویری-فضایی:
- لذت بردن از خواندن و نوشتن
- مهارت در درست کردن پازل
- مهارت در تفسیر عکس، گراف و نمودار
- لذت بردن از رسم، نقاشی و هنرهای تجسمی
- تشخیص راحت الگوها
مشاغل مناسب:
طراح، هنرمند، عکاس، دکوراتور منزل، نقاش، طراح لباس، معمار، منتقد هنر، مخترع، آرایشگر، بازیگر، شطرنج باز، فیلمبردار، طراح گرافیکی کامپیوتری، ناخدای کشتی، مجسمهساز، مکانیک و مهندس
۲- هوش کلامی – زبانی:
توانایی استفاده از زبان برای توصیف حوادث، ایجاد ارتباط، ایجاد بخشهای منطقی و استفاده از استعاره و اصطلاحات برای بیان افکار خود اشاره میکند.
ویژگیهای هوش کلامی- زبانی:
- مهارت در به یادآوردن اطلاعات نوشته یا گفته شده
- لذت بردن از خواندن و نوشتن
- مهارت در مباحثه یا صحبتهای متقاعد کننده
- توانائی در توضیح دادن مسائل
- استفاده از شوخطبعی به هنگام بیان داستانها
کسانی که هوش کلامی- زبانی بالایی دارند به خوبی میتوانند از کلمات، به هنگام نوشتن و حرف زدن، استفاده کنند. این افراد غالباً در نوشتن داستان، به خاطر سپردن اطلاعات و خواندن مهارت دارند.
مشاغل مناسب پیشنهادی برای افراد با هوش کلامی- زبانی:
روزنامه نگار، مدیر، پیمانکار، فروشنده، روحانی، مشاور، وکیل، پروفسور، فیلسوف، نمایشنامه نویس، شاعر، طراح آگهی، داستان نویش، ناشر، دلال، برنامه نویس کامپیوتر، مدیریت نشریه و روزنامه
۳- هوش منطقی – ریاضی:
کسانی که هوش منطقی- ریاضی بالایی دارند در استدلال، شناسایی الگوها و تحلیل منطقی مسائل قوی هستند. این افراد به تفکر درباره مفهوم اعداد، روابط والگوها علاقهمندند.
نقاط قوت- تحلیل مسائل و عملیات ریاضی کسانی که هوش منطقی- ریاضی بالایی دارند در استدلال، شناسایی الگوها و تحلیل منطقی مسائل قوی هستند. این افراد به تفکر درباره مفهوم اعداد، روابط والگوها علاقهمندند.
ویژگیهای هوش منطقی- ریاضی:
- مهارت زیاد در حل مساله
- لذت بردن از تفکر درباره ایدههای انتزاعی
- علاقهمندی به انجام آزمایشهای علمی
- مهارت در انجام محاسبات پیچیده
مشاغل مناسب پیشنهادی برای افراد با هوش منطقی ریاضی :
حسابدار، کتابدار، آماردان، تاجر، معمار، برنامه نویس کامپیوتر، آهنگساز، مهندس، پزشک، داروساز، حقوقدان، دانشمند و پژوهشگر و ریاضیدان .
۴- هوش بدنی – جنبشی:
توانایی فرد در استفاده، کنترل و هماهنگ کردن حرکات بدنی– جنبشی و به کارگیری ماهرانه اشیاء اشاره دارد. این مؤلفه هوشی بر قابلیت استفاده فرد از کل بدن یا بخشهایی از بدن، مثلاً به کارگیری حرکات ظریف انگشتان یا دستها در حل مسائل تأکید میکند.در این افراد حس تعادل خوب است و هماهنگی چشم و دست بالاست(مانند بازی با توپ یا میله تعادل) از طریق تعامل با محیط اطراف قادر به یادآوری و پردازش اطلاعات هستند.
علاقه زیادی دارند که قطعات یک شی را از هم جدا کنند و دوباره آنها را سر جای خود قرار دهند. قابلیت مخترع شدن را دارند و در مهندسی غالباً موفقند.
کنترل حرکات کسانی که هوش اندامی- جنبشی بالایی دارند در حرکتهای بدنی، انجام عملیات و کنترل فیزیکی قوی هستند. این افراد در هماهنگ سازی چشم و دست مهارت دارند و افراد چالاک وتردستی هستند.
مشاغل مناسب پیشنهادی برای افراد دارای هوش بدنی-جنبشی:
خیاط، آشپز، نجار، مدل ساز ماهر، فیزیوتراپ، هنرپیشه، صنعتگر، طلاساز، ورزشکار، معمار، خلبان، فروشنده، طراح، آهنگر، استاد تربیت بدنی
۵- هوش موسیقیایی:
توانایی فهمیدن، گسترش و پیشرفت متون موسیقی، پاسخگویی به موسیقی، درک اشکال و ایدههای موسیقی، ایجاد عملکرد ذهنی و آهنگسازی اشاره میکند.گاردنر معتقد است کودکانی که هوش موسیقیایی بالایی دارند؛ موسیقی را بخشی از هر کار در حال انجام، قرار میدهند. آنها صدای خوبی دارند و آلات موسیقی را به خوبی مینوازند. وقتی به موسیقی گوش نمیکنند؛ در سرشان نوائی نواخته میشود. وقتی مطالعه میکنند یا نکته جدیدی را میآموزند؛ بر روی میز ضرب میزنند، آواز میخوانند یا زیر لب زمزمه میکنند.
ویژگیهای هوش موسیقیایی:
- لذت بردن از آوارخوانی و نواختن سازهای موسیقی
- تشخیص آسان الگوها و نتهای موسیقی
- توانایی به خاطرسپردن آهنگها و ملودیها
- درک عمیق از ساختار، ریتم و نتهای موسیقی
مشاغل مناسب پیشنهادی برای افراد با هوش موسیقیایی : آهنگساز، نوازنده، موسیقی دان و خواننده
۶- هوش میان فردی:
به عبارتی دیگر هوش بینفردی، توانائی درک دیگران است. اینکه چه چیزی آنها را برانگیخته میکند؟ چگونه کار میکنند؟ و چگونه می شود با آنها همکاری کرد افراد دارای هوش بین فردی از صحبت کردن با دیگران لذت میبرند. به راحتی با دیگران مذاکره میکند، دارای مهارت رهبری هستند. در بسیاری از فعالیتها، توانایی برنامهریزی دارند.
میتوانند مثل بازیکن، تیمی عمل کنند. حالات، برخورد، قصد و نیاز دیگران را درک کرده و به آن عکس العمل نشان میدهند. با دید دیگران به مسائل نگاه میکنند.دوستان زیادی دارند، در فعالیتهای اجتماعی زیادی شرکت میکنند. با ارتباط برقرار کردن و شرکت در محیطهای گروهی و همکاری، بهتر یاد میگیرند. با دیگران همکاری کرده و به خلق و خوی دیگران پاسخ میدهند
توانایی تشخیص جنبههای ظریف رفتاری دیگران، شناخت و درک نیات، انگیزهها و خواستهای دیگران، که منجر به ارتباط مؤثر با دیگران میشود اشاره می کند.
ویژگیهای هوش میان فردی:
- مهارت در برقراری ارتباط کلامی
- مهارت در ارتباط غیرکلامی
- نگاه کردن به موقعیتها از زوایای مختلف
- ایجاد روابط مثبت با دیگران
- مهارت در فرو نشاندن اختلافات در داخل گروهها
مشاغل مناسب پیشنهادی:
درمانگر، مشاور، فروشنده، سیاستمدار، کاسب، معلم، پزشک و رهبر مذهبی موفق
۷- هوش درون فردی:
کسانی که هوش درون فردی بالایی دارند، آگاهی خوبی از وضعیت هیجانی، احساسات و انگیزههای خود دارند. این افراد از خودآزمایی، تخیل روزانه، کند و کاو کردن روابط خود با دیگران و برآورد توانائیهای فردی خود لذت میبرند. این افراد دنیای درونی خود را ترجیح میدهند، دوست دارند تنها باشند و اغلب احساس عمیقی از عزت نفس، استقلال و آرزوی قوی دارند؛ و خود را برای انجام پروژههای مطالعاتی مستقل بر میانگیزند.
دوست دارند هر کاری را بدانند؛ احساساتشان را کنترل میکنند؛ و خود را به خوبی میشناسند. متفکر، مستقل، خودمدار و سیاستمدارند. قاطعانه از احساس، اعتقاد، و انگیزه خود دفاع میکنند. مسئولیت اعمال خود را میپذیرند و محدودیتهای خود را قبول دارند. در پی بازخورد اعمال خود در دیگران هستند. در حوزهای که میدانند در آن ضعیفند، فعالیت میکنند و بر هدف بزرگی که در سر میپروراند پافشاری میکنند. از عدم موفقیت سرخورده نمیشوند
ویژگیهای هوش درون فردی:
- مهارت در تحلیل نقاط قوت و ضعف خود
- لذت بردن از تجزیه و تحلیل نظریهها و ایدهها
- خودآگاهی زیاد
- داشتن درک روشن از ریشه انگیزهها و احساسات خود
مشاغل پیشنهادی برای افراد با هوش درون فردی بالا: نقشهکش، روانشناس، رهبر مذهبی، نویسنده، پژوهشگر، نظریه پرداز و فیلسوف
۸- هوش طبیعتگرا:
به محیط اطراف حساسند. طبیعت و آنچه در آن است؛ آنها را به راحتی جذب میکند. به گلها، گیاهان، درختان، جانوران و موجودات زنده و غیرزنده طبیعت علاقه دارند. اسامی گل، درخت، گیاه، سنگ و … را میدانند.
ویژگیهای هوش طبیعتگرا:
- علاقهمند به موضوعاتی از قبیل گیاهشناسی، زیستشناسی و جانورشناسی
- مهارت در ردهبندی و فهرست بندی اطلاعات
- لذت بردن از باغبانی، کشف طبیعت، پیادهروی و چادر زدن در طبیعت
- بیعلاقگی به یادگیری موضوعات بیارتباط با طبیعت
مشاغل مناسب پیشنهادی برای افراد با هوش طبیعت گرا:
زیست شناس، معلم، مامور پارک، گیاه شناس، کشاورز، دانشمند علوم طبیعی، علوم آزمایشگاهی، باغبان، دامپزشک و زمین شناس.