بیشتر مادران پس از زایمان سندرم کودک آبی (Baby Blues) را تجربه می‌کنند که معمولا شامل تغییرات خلقی، گریه مدام (طلسم گریه) و مشکلات خواب است. سندرم کودک آبی معمولا در ۲ تا ۳ روز پس از زایمان شروع می‌شود و تا ۲ هفته ادامه می‌یابد.
تولد نوزاد می‌تواند احساسات قدرتمندی را از هیجان و شادی گرفته تا ترس و اضطراب در مادران تحریک کند. هم‌چنین سبب می‌شود این دسته از مادران، افسردگی بعد از زایمان را تجربه کنند. در این نوشته ما به سندرم کودک آبی، افسردگی پس از زایمان، روانپریشی پس از زایمان و افسردگی پس از زایمان در مردان می‌پردازیم.
افسردگی پس از زایمان یک نقص یا ضعف شخصیتی نیست. گاهی اوقات به سادگی قابل خود زایمان است. اگر افسردگی پس از زایمان دارید، درمان سریع به شما کمک می‌کند تا نشانه‌ها را کنترل کنید و ارتباط بهتری با کودک‌تان برقرار نمایید.
نشانه‌های سندرم کودک آبی:
علایم و نشانه‌های سندرم کودک آبی ممکن است شامل موارد زیر باشد.
- نوسانات خلقی
- اضطراب
- غمگینی
- تحریک‌پذیری و حساسیت بالا
- احساس غرق شدن و خفگی
- حس گریه و بغض داشتن
- کاهش تمرکز
- مشکلاتی در اشتها
- مشکلات مرتبط با خواب
نشانه‌های افسردگی پس از زایمان:
افسردگی پس از زایمان ممکن است در ابتدا با کودک آبی اشتباه گرفته شود. نشانه‌ها و علایم افسردگی پس از زایمان شدیدتر و طولانی‌تر است و در نهایت ممکن است بر توانایی مراقبت از کودک و انجام کارهای روزمره اختلال ایجاد کند. علایم معمولا در چند هفته اول پس از زایمان ایجاد می‌شود، اما ممکن است زودتر (در دوران بارداری) یا دیرتر (تا یک سال پس از زایمان)، شروع شود.
- خُلق افسرده یا تغییرات شدید خُلقی
- گریه زیاد
- مشکل در ارتباط با کودک
- دوری از خانواده و دوستان
- از دست دادن اشتها یا میل شدید به خوردن
- ناتوانی در خوابیدن یا خواب زیاد
- خستگی زیاد یا از دست دادن انرژی
- کاهش علاقه و لذت نسبت به فعالیت‌هایی که قبلا از آن‌ها لذت می بردید
- تحریک‌پذیری و عصبانیت شدید
- نگرانی از اینکه مادر خوبی نیستم!
- ناامیدی
- احساس بی‌ارزشی، شرم، گناه یا بی‌کفایتی
- کاهش در توانایی تمرکز، تصمیم‌گیری و تفکر
- بی‌قراری
- اضطراب شدید یا حملات وحشت (panic)
- افکار آسیب رساندن به خود یا فرزند
- افکار مکرر درباره مرگ و خودکشی
افسردگی درمان نشده پس از زایمان، ممکن است ماه‌هایا حتی بیشتر ادامه داشته باشد.
روان پریشی پس از زایمان
روانپریشی پس از زایمان، یک اختلال روانی نادر است با علایم و نشانه‌های شدید که معمولا در هفته اول پس از زایمان ایجاد شود. نشانه‌های زیر ممکن است در مادر بروز کند:
- گیجی و گمراهی
- افکار وسواسی درباره کودک خود
- توهم و هذیان
- اختلالات خواب
- تحریک‌پذیری و انرژی غیر عادی
- بدبینی و پارانوییا
- تلاش برای صدمه زدن به خود یا فرزند
روانپریشی پس از زایمان ممکن است منجر به افکار یا رفتارهای تهدید کننده زندگی شود و نیاز به درمان فوری دارد.
افسردگی پس از زایمان در مردان
پدران نیز ممکن است افسردگی پس از زایمان را تجربه کنند. پدرها ممکن است احساس غم یا خستگی داشته باشند، بیش از حد احساس اضطراب کنند یا تغییراتی در الگوی غذایی و خواب معمول خود داشته باشند – همان علایمی که مادارن با افسردگی پس از زایمان تجربه می‌کنند. – از طرفی افسردگی مادر – همسر – خود سبب افسردگی در پدر می‌گردد.
پدرانی که دارای اولین فرزند می شوند، سابقه افسردگی دارند، مشکلاتی در روابط خود تجربه می‌کنند، از نظر مالی و اقتصادی مشکلاتی دارند، بیشتر در معرض افسردگی پس از زایمان در مردان هستند. افسردگی پس از زایمان در پدران، که افسردگی پدرانه نیز نامیده می‌شود، می‌تواند همان تاثیر منفی را در شرایط زندگی و رشد کودک داشته باشد که افسردگی پس از زایمان در مادران دارد.
چه موقع برای درمان افسردگی پس از زایمان اقدام کنیم؟
اگر بعد از تولد کودک‌تان احساس افسردگی می‌کنید (حتی سندرم کودک آبی)، ممکن است از پذیرفتن آن خودداری کنید و خجالت بکشید. اگر علایمی از سندرم کودک آبی یا افسردگی پس از زایمان را تجربه کردید، به یک روانشناس یا روانپزشک مراجعه نمایید. هم‌چنین با بروز علایم روانپریشی پس از زایمان فوری به روانپزشک مراجعه کنید.
علایم افسردگی پس از زایمان ممکن است به مرور:
- بعد از ۲ هفته از بین نرود
- بدتر شوند
- مراقبت از کودک را برای شما سخت کند
- انجام کارهای روزمره را برای شما دشوار نماید
- افکاری درباره آسیب زدن به خود یا کودک را بوجود آورد
علل افسردگی پس از زایمان و سندرم کودک آبی
افسردگی پس از زایمان و سندرم کودک آبی، علت خاصی ندارد، اما ممکن است مسائل جمسانی و عاطفی در این امر نقش داشته باشند.
تغییرات جسمانی: پس از زایمان اُفت چشمگیر هورمون‌ها (استروژن و پروژسترون) در بدن ممکن است به افسردگی بعد از زایمان کمک کند. سایر هورمون‌های تولید شده توسط غده تیروئید نیز ممکن است به شدت اُفت کرده و احساس خستگی، سستی و افسردگی را داشته باشید.
مشکلات عاطفی و احساسی: تغییر در وضعیت جسمانی و احساس از دست دادن جذابیت و زیبایی، احساس از دست دادن کنترل خود، داشتن احساس عدم کفایت در مراقبت از نوزاد
اگر افکار خودکشی دارید، لطفا با شماره تلفن ۱۴۸۰ تماس بگیرید و به صورت رایگان مشاوره لازم را دریافت کنید.
نوشته پیشنهادی یک فراکاو:
افسردگی در زنان: 4 نکته‌ای که باید بدانید
پرسشنامه آنلاین سنجش میزان افسردگی
